ارز دیجیتال چیست؟

ارز دیجیتال، فرم دیجیتال ارز معمولیه (Fiat). یعنی با پرداخت ارز معمولی میتونید ارز دیجیتال بخرید. ارز دیجیتال محدودیت و تعلق خاص به یک کشور ندارد. برای داد و ستد بین کشورها مسلما نیاز به exchange  هم ندارد. مانیتورینگ ندارد (قابلیت رهگیریتراکنش دارد) و البته نیازی هم به اینکار ندارد. وقتی که مبنای تراکنشها اجرای الگوریتمهای ریاضی بطور دسته جمعی باشد و اصول خاصی حاکم باشد هیچ گونه خلل و خطایی هم نخواهد داشت.

من ارز دیجیتال خریدم، مثلا 8000 دلار پول دادم و معادل آن 1 بیت کوین خریدم. این موجودی (اعتبار) کجا ذخیره شده؟ وقتی که حساب بانکی دارم اطلاعات من نزد بانک ذخیره شده. مثلا 10 میلیون تومان پول در بانک صادرات شماره حساب xxxx  بنام خودم پس انداز کردم. این اطلاعات در سرورهای بانک صادرات ذخیره شده و اگر تمام شعب بانک صادرات شهر ما هم در سانحه ای نابود بشه من 10 میلیون تومان دارم و هرگز نابود نمیشه. ساختار سیستم بانکی (با حمایت دولت) به گونه ای است که موظف به نگهداری اطلاعات من تحت هر شرایطی ست. اما 1 بیت کوینی که خریدم کجا ذخیره شده؟ در ادامه توضیح میدم “ارزهای دیجیتال از هیچ واسطی برای ذخیره اطلاعات مثل بانک استفاده نمی کنند” اطلاعات حساب من نزد خودمه! در واقع من یک wallet یا کیف پول دارم که آدرس مشخصی داره. مثلا 8c1df369d749a4b45a8c412335f0a37ec19425dd3d642547a887e55b3130ceb8 که به بنده تخصیص داده شده. اطلاعات مالی من در قالب کلید داخل حافظه کامپیوتر من ذخیره شده. این اطلاعات برای ما خوانا نیست. اما تحت شبکه رمزنگاری و بستری که بلاک چین آنرا پشتیبانی میکنه دارای معنا و مفهوم و قابل تفسیر و استفادست. بخش دردآور این قضیه اینجاست که اگر اطلاعات کامپیوتر من به همراه این کلیدها به هردلیلی پاک یا مخدوش بشه بنده صاحب 1 بیت کوین هم نیستم! این دقیقا دلیلی بود که wallet های سخت افزاری ساخته شدند. شبیه فلش مموری هستند اما قابلیتهای اختصاصی برای تضمین امنیت wallet دارند. روش ذخیره اطلاعات من روی کامپیوتر روش نرم افزاری بود. کیف پول من هم نرم افزاری بود. کیف پولهای نرم افزاری دارای اینطور مشکلات هستند اما از جهاتی هم راحتند. کیف پول نرم افزاری میتونه روی موبایل من ذخیره بشه. یا حتی در یک وبسایت مطمئن[1] در قالب یک اکانت یا پروفایل که البته آن هم قابلیت هک شدن داره و در این صورت هکرها کلی پول به جیب می زنند. البته ساخت این wallet ها کار خاصی نیست و هرکس میتونه چندتایی ازش داشته باشه. مهم حراست از آنهاست. اما کیف پول سخت افزاری خیال ما را از جهات زیادی راحت می کنه و اطلاعات را تحت بدترین شرایط حفظ می کنه.

در مورد ماینرها Miner : قبل از هر چیز باید بگم Mining به هیچ وجه ارز تولید نمی کنه. بلکه به به بلاک چین امکان تامین امنیتی را میده که بصورت توزیع شده و غیر متمرکز داره عمل می کنه. ماینرها تراکنشها را ارزیابی و ثبت می کنند (روی بلاک چین). یک بلوک (ساختاری که حاوی تراکنشهاست) ظرف مدت مشخصی[2] باید استخراج بشه. ماینرها اینکار را انجام میدهند. استخراج بلوک یعنی استفاده از الگوریتم رمز نگاری در جهت حل مسئله ای که نتیجه آن به موفقیت تراکنش (همان عملی که نیاز داریم) منجر میشه و ارزی بین دو wallet را منتقل می کنه. مثلا اگر شما قصد انتقال مقداری بیت کوین دارید، انفعالات ماینرها برای این تراکنش نزدیک به 10 دقیقه زمان می بره. البته ماینرها سود ناچیزی از همکاری در این فرآیند بدست می آورند که گاهی توام با جایزه هم هست.

Mining Pool: وقتی ماینرها دست جمعی طبق قواعدی مشترک با یکدیگر کار کنند یک pool را تشکیل داده اند. کار گروهی متعاقبا معایب و مزایایی دارد.

تولید ارز دیجیتال وابسه به تولید بلاک هست. هر بلاک بسته به الگوریتم و سیاست ارز مربوطه دارای ارزش مشخصی است که این ارزش با گذر زمان رو به کاهش است. در واقع ظرفیتی که برای بیت کوین طراحی شده توان ایجاد و نگهداری حدود 21 میلیون بیت کوین را داره. دستمزد ماینرها نیز با گذشت زمان کاهش پیدا می کنه.

این نوشته رو چند سال پیش برای پروژه ای برون سپاری کرده بودم و نویسنده ش شخص دیگه ای هست.